تفسیر روان جاوید(سوره مبارکه کهف)

بیا در کهف قرآن ای برادر          ببین احوال انسان را سراسر

در ذیل آیات 17-18 آمده است:

یکی از الطاف الهیه نسبت به اصحاب کهف، این بود که غار آنها در سمت جنوب وادی واقع شده بود و راه ورود در آن مقابل قطب شمالی باز بود و به این جهت آفتاب در وقت طلوع منحرف از آنها و متمایل به راست غار می­شد و در وقت غروب از بالای سر آنها عبور می­کرد و در جانب چپ غار قرار می­گرفت و آنها در تمام فصول از تابش آفتاب محفوظ بودند و نسیم شمال به ایشان می­وزید...بلی کسی را که خدا راهنمایی کند او راه یافته است نه غیر او و کسی را که خدا به حال خود،برای عدم قابلیت و سوء اختیار خود واگذارد و راهنمایی نفرماید هرگز کسی دوست و یاور و راهنما و مرشد و دلیلی برای او نخواهد یافت.

در توحید و عیاشی (ره) از امام صادق (ع) نقل نموده که در جواب سؤال از این آیه (آیه 17)فرمود:خداوند تعالی روز قیامت ستمکاران را از دار کرامت خود گمراه می­فرماید و اهل ایمان و عمل صالح را به بهشت هدایت فرماید چنانچه فرموده و خدا ستمکاران را گمراه می­کند و به جا می­آورد آنچه را بخواهد و فرموده همانا کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند خداوند آنان را برای ایمانشان به بهشت جاوید هدایت می­کند و ظاهرا مراد آن است که راه بهشت به کفار ارائه داده نمی­شود و یکسر به جهنم می­روند...و خطابات این آیه (آیه 18) چنانچه رسم کلام الهی است متوجه به پیغمبر اکرم (ص) نیست بلکه مراد،بیان حال آن جماعت و ناظر از افراد متعارف است و در روایت عیاشی (ره) از امام صادق (ع) که در بدو قصه ذکر شد، این سگ (سگ اصحاب کهف) در زمره حیواناتی است که به بهشت می­روند شمرده شده و گفته­اند هر کسی این آیه را از کلمه و کلبهم تا آخر بنویسد و همراه داشته باشد یا بخواند از ضرر سگ ایمن گردد(انشاءالله تعالی). 

الهی،ناتوانم و در راهم و گردنه­های سخت در پیش است و رهزنهای بسیار در کمین و بار گران بر دوش.یا هادی،*اهدنا الصراط المستقیم*صراط الذین انعمت علیهم غیر المغضوب علیم و لا الضالین*

علامه حسن زاده آملی(حفظه الله)